26 Kasım 2021 Cuma

Bir Altınoluk hizmetidir.

Bugün 26 Kasım 2021 - Cuma

Selamunaleykum, hayırlı cumalar.

Türkiye haftayı ekonomi odaklı yoğun bir gündemle geçirdi. Mevcut tablonun bir süre daha takip edileceği öngörülürken, A Gündem olarak haftanın hararetli gündemine yakından bakıyoruz.

Gündem yoğunluğunda gözden kaçan detayları her kategorimizde ayrı ayrı ele alıyor, sizlere dolu dolu bir bülten sunuyoruz…

Ayet • Hadis • Nükte

Ayet-i Kerime (Dünyayı Ahirete Tercih Edenler)

“Mahşer günü huzurumuza çıkacaklarını hiç hesaba katmayan, dünya hayatını âhirete tercih ederek nihâî mutluluk, tatmin ve huzuru onda arayan ve hem kevnî hem de kavlî âyetlerimize büsbütün ilgisiz kalanlara gelince: Kazandıkları günahlar yüzünden onların varacağı yer cehennemdir.”
(Yunus Suresi, 7-8)

Hadis-i Şerif (Haramı Terk Edin)

“Ey insanlar! Allah karşısında takva sahibi (sorumluluğunuzun bilincinde) olun ve dünyevî isteklerinizde mutedil davranın. Çünkü hiç kimse kendisi için takdir edilen rızkını yiyinceye kadar ölmeyecektir, rızkı gecikse bile! Öyleyse Allah karşısında takva sahibi olun ve dünyevî isteklerinizde mutedil davranın. Helâl olanı alın, haram olanı terk edin.”
(İbn Mâce, Ticâret, 2)

Nükte (Akşamsız Gündüz)

“Dünya hayatı, âhiret endişesi olmadan yaşanıyor ise, bu, gündüzü akşamsız telâkkî etmekten farksız bir aldanıştır.
İmam-ı Rabbânî Hazretleri buyurur: “Ölmek felâket değildir. Asıl felâket, öldükten sonra başa gelecekleri bilmemektir.””
(Osman Nuri Topbaş)

Haberler

Türkiye hafta boyunca ekonomiyi konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, hafta başında gerçekleşen kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Merkez Bankası'nın faiz indirme kararını memnuniyetle karşıladığını ifade etti.

Ekonomideki tabloyu, “Kurdaki yükselişe bağlı olarak kimi ürünlerde ortaya çıkan fiyat artışı; yatırımı, üretimi ve istihdamı doğrudan etkilemez; tam tersine kurdaki rekabet gücü yatırımda, üretimde ve istihdamda artışa yol açar. Ülkemizde yaşanan durum tam da budur" sözleriyle anlatan Erdoğan, kurdaki artışı bahane ederek fahiş fiyat artışı yapanlara göz açtırmayacaklarını ifade etti.

"Ülkemizi mandacı iktisatçıların arzuladığı şekilde küçültecek, zayıflatacak; insanlarımızı işsizliğe, açlığa, yoksulluğa mahkum edecek politikaları reddediyoruz" sözleriyle yeni bir döneme işaret eden Cumhurbaşkanı, Türkiye'nin "ekonomik kurtuluş savaşı" verdiğini ilan etti.

Erdoğan'ın kabine toplantısının ardından "Faiz sebep, enflasyon sonuç" politikasının süreceğine işaret etmesi ve MHP lideri Bahçeli'nin hükümetinin ekonomi politikasını desteklemesiyle Türk Lirası'nda tarihi değer kaybı yaşandı.

[Dövizde Tarihi Gün] 12 Kasım'da ilk kez 10 TL sınırını aşan Dolar/TL, 23 Kasım’da gün içinde 13.45 seviyelerine kadar yükselirken, Euro/TL kuru 15 TL üstünü zorladı, Sterlin de ilk kez 18'i gördü. Türk Lirası'nın Dolar karşısında geçen hafta başından beri yaşadığı değer kaybı %25'i aştı; 2021'deki değer kaybıysa %45'e ulaştı.

[Merkez Bankası ne dedi?] Türk Lirası'nda yaşanan dalgalanmanın ardından açıklama yapan Merkez Bankası, döviz piyasalarında gerçekçi olmayan ve iktisadi temellerden tamamen uzak, sağlıksız fiyat oluşumları gözlemlendiğini söyledi. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu açıklamanın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’la bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmeye ilişkin detay paylaşılmadı. Merkez Bankası konuya ilişkin yorum yapmadı.

[Yeni Yatırımlar] Erdoğan’ın yatırım ve istihdam odaklı büyüme hedefini açıklamasının ardından Ankara’da Birleşik Arap Emirlikleri lideri Muhammed bin Zayed’i ağırladı. Resmi temaslar kapsamında Türkiye ile BAE arasında, 9 alanda Türkiye'ye doğrudan yatırımları içeren anlaşmalar imzalandı. Yatırım anlaşmaları enerji, petrokimya, teknoloji, ulaşım, altyapı, sağlık, finansal hizmetler, gıda ve tarım alanlarını kapsıyor.

Abu Dabi Kalkınma Holdingi Yönetim Kurulu Başkanı Mohamed Hasan Al Suwaidi, Türkiye ile BAE arasında yapılan anlaşmalar kapsamında 10 milyar dolarlık bir fonun tahsis edildiğini açıkladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Türkiye'den her ürün için teklife açık olduğunu söylediğini ifade etti.

[Sosyal medyada durum ne?] 23 Kasım günü tüm sosyal paylaşım sitelerinde paylaşım rekorları kırıldı. Dolarla ilgili bir çok içerik saatlerce gündem oldu. Dolar/TL kuru üzerinden halkı kin ve düşmanlığa sevk eden, halkı sokağa çağıran provokatif söylemler içeren ve dezenformasyon niteliğinde paylaşımlarda bulunan 271 kişi hakkında inceleme başlatıldı. Aynı gün “DevletiminYanındayım” etiketi uzun süre gündemdeki yerini korudu. İstanbul'da Kadıköy, Şişli, Eyüpsultan, Bakırköy ve Beylikdüzü'nde yapılan eylemlerde ise 70 kişi gözaltına alındı.

[Dış basına yansımalar] Türk Lirası'ndaki hızlı değer kaybı dünya basınında da geniş yer buldu. Financial Times, Wall Sreet Journal, Le Figaro ve Spiegel gibi gazeteler Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "ekonomik kurtuluş savaşı" sözlerini alıntılayarak ekonomi politikalarını yorumladı.

KISA...KISA...KISA...

• Bulgaristan'da ikinci turu yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini Cumhurbaşkanı Rumen Radev kazandı. Türkiye'den ilk turda yaklaşık 90 bin oy gelirken, ikinci turda oy sayısı 23 bin dolaylarında oldu. Çoğunluğunu Türk ve Müslümanların oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) partisi de yüzde 13 oy alarak seçimden üçüncü çıktı. HÖH, bir önceki seçime göre sandalye sayısını 5 artırarak 34 koltuk kazandı. HÖH, seçimde 341 bin oy alarak parlamentoda 5’inci sıradan 3’üncü sıraya yükseldi.

• İsveç'te Sosyal Demokrat Parti lideri Magdalena Andersson, parlamentoda yapılan oylamada güvenoyu alarak İsveç'in ilk kadın başbakanı seçildi. Ardından koalisyon hükümetinin ortağı Yeşiller Partisi, sağ partilerin hazırladığı bütçenin meclisten geçirilmesi üzerine hükümetten çekildiğini duyurdu. İlk kadın başbakan Andersson, 7 saat sonra istifa etti.

• Sudan’da askerî darbeyle görevine son verilen Başbakan Abdullah Hamduk, ordu ve sivil liderler arasındaki anlaşma kapsamında görevine döndü. Anlaşmanın, ülkede yeni bir kabine kurulmasını ve siyasi tutuklulukların serbest bırakılmasını içerdiği belirtildi.

• Milli motorsikletçi Toprak Razgatlıoğlu, 2021 Dünya Superbike Şampiyonu oldu. Endonezya'daki sezonun son ayağında ilk yarışı ikinci sırada bitirerek puanını 551'e çıkaran ve şampiyonluğu garantileyen genç sporcu, bu kategoride kupaya ulaşan ilk Türk motorsikletçi olarak tarihe geçti.

[Küresel Salgın]

Dünya Sağlık Örgütü’nün son verilerine göre;
Dünya genelinde;
• Vaka sayısı 259 milyonu geçti
• Vefat sayısı 5 milyon 175 bine yaklaştı.
• Aşılama sayısında ise verilen toplam doz sayısı 7.809.694.904 oldu.
Türkiye’de ise;
• Vaka sayısı 8 milyon 660 bine,
• Vefat sayısı 76 bine yaklaştı
• Verilen toplam doz sayısı 119.853.635 oldu.

Bir süredir devam eden yerli aşı çalışmalarında yavaş yavaş sona geliniyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, müjdeyi açıkladı. Bakan Koca, Covid-19'a karşı geliştirilen yerli aşı TURKOVAC için acil kullanım onayına müracaat edildiğini duyurdu.

Avrupa Birliği seyahatlerde geçerli olacak COVID – 19 aşıları için dokuz ay limitini tavsiye edecek. Tavsiyenin kabul edilmesi durumunda seyahat edenler için aşıların geçerlilik süresi belirlenmiş olacak. Bu durum, hatırlatıcı COVID – 19 aşılarının daha yaygın yapılabilmesinin önünü açabilir.

Sonbahar aylarında acil başvurularında artışa neden olan larenjit, ses tellerinde oluşan gırtlak iltihabından dolayı ortaya çıkıyor. Covid-19 enfeksiyonunun larenjit, nezle ve grip belirtileri ile başladığını söyleyen Prof. Dr. Vefik Arıca, larenjit belirtilerini sıralayarak Covid-19’dan ayırt etmenin yollarını açıkladı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınına karşı halihazırda uygulanan aşıların çocuk ve ergenlik çağındakiler için gerekli olup olmadığını gözden geçirdiklerini bildirdi.

Ekonomi • Finans

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre Ekim ayında 76,8 olarak ölçülen mevsimsellikten arındırılmış tüketici güven endeksi Kasım’da %7,3 oranında azalarak 71,1 seviyesine geriledi. Böylece 2004 yılından bu yana hesaplanan endekste, tarihi düşük seviye kaydedildi.

Geçen ay kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile yapılan toplam ödeme tutarı 2020'nin aynı ayına kıyasla yüzde 50 artarak 165 milyar liraya ulaştı. Kartlı ödemelerin en hızlı büyüdüğü ilk üç sektöre sırasıyla hava yolu, kamu/vergi ödemeler ve kuyumculuk oldarak gerçekleşti.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Adalet Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin görüşmelerinde sunum yapan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, "Yakın süreçte İstanbul başta olmak üzere büyükşehirlerimizden başlayarak finans mahkemeleri kuracağız." ifadesini kullandı.

İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası (ICCIA) Başkan Vekili Rifat Hisarcıklıoğlu, ekonomilerin temelini oluşturan KOBİ'lerin desteklenmesi amacıyla, İslami finans modellerini geliştirip yaygınlaştırmaları gerektiğini belirterek, "Faiz ve kar hırsı üzerine bina edilmiş olan mevcut küresel finansal sistemin, girişimcileri koruması mümkün değildir" diye konuştu.

Kültür • Sanat

Sezai Karakoç külliyatının içinde şiir de var, fikir, hikaye ve tiyatro da... Bu çeşitliliğe rağmen kapak tasarımlarındaki sadelik hiç değişmedi. 80’li yıllarda kapakların tasarımını yapan Hasan Aycın, düz zemin ve çerçeve tercihinin “Bak Hasan. Kapaklarımızda çerçeve olsun, çerçeve kapak medeniyetimizde önemli” diyen Üstad’a ait olduğunu anlatıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Türkiye’ye yabancı ziyaretçi girişi Ekim’de 2019’un Ekim ayına kıyasla %19,1 azalırken pandemi senesi olan 2020’nin aynı dönemine göre ise %99,3 arttı. Ekim ayında en çok ziyareti %26,1 payla Rus vatandaşları yaparken Alman vatandaşlarının payı %13,7 oldu. Yılın ilk 10 ayında 21,1 milyon yabancı Türkiye'ye giriş yaptı. Yabancı ziyaretçi sayısı, pandemi öncesi dönem olan 2019’a göre ise yüzde 48 daha düşük gerçekleşti. Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin ülkeye giriş yaptıkları iller sıralamasında da 4 milyon 154 bin 21 ile İstanbul ilk sırada yer aldı. Antalya 3 milyon 99 bin 687 ile ikinci, Edirne 1 milyon 508 bin 542 ile üçüncü oldu.

Netflix tarafından yapılan bir araştırma, Türk yapımlarının ekonomi, Türk kültürüne ilgi ve Türkiye'deki televizyon endüstrisindeki işler üzerindeki etkisini ortaya koyuyor. Araştırma, Hakan: Muhafız’ın 2018'de gerçekleşen lansmanından bu yana Netflix'in tüm Türk yapımlarına yaptığı harcamaların yarattığı toplam ekonomik etkinin 583 milyon TL'yi aştığını gösteriyor.

[Güncel tartışma] Daha önce yayınladıkları bir diziyle çocuk istismarını normalleştirerek tepkilerin odağı haline gelen dizi platformu Netflix yine bir skandalla gündeme geldi. Platformda 18 Kasım'da yayınlanmaya başlayan "Tear Along The Dotted Line (İşaretli Yerden Kesin)" isimli çizgi dizide, terör örgütü PKK/YPG bayraklarının kapı ve duvarlara asılı olduğu görüldü. 15 dakikalık 6 bölümden oluşan dizide yapılan terör örgütü propagandası özellikle sosyal medyada büyük tepki çekti.

Konya'nın Karapınar ilçesindeki tarihî Sultan Selim Camii’nin deposunda yapılan temizlik sırasında yaklaşık 450 yıllık 10 Kur'an-ı Kerim cüzü ortaya çıkarıldı. Elyazması cüzlerin birinde, eserin Osmanlı Padişahı 2. Selim tarafından camiye hediye edildiği yazıyor.

Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 0-3 yaş ve okul öncesi grubundaki çocukların ileriki yaşlarda kitap okuma alışkanlığı ve okuma kültürü edinmeleri için bebek ve çocuk kütüphaneleri kurulması için çalışma başlattı. Türkiye genelinde bulunan 67 müstakil çocuk kütüphanesinden 8'inin bebek ve çocuk kütüphanesine dönüştürüldüğü proje kapsamında 2023'e kadar her ilde çocuk kütüphanesi kurulacak.

Teknoloji • Dijital Medya

Getir, Birleşik Krallık merkezli 15 şehirde faaliyet gösteren hızlı teslimat uygulaması Weezy'yi satın alacağını duyurdu. 700'e yakın çalışanı bulunan şirketle bağlayıcı sözleşme imzaladıklarını bildiren Getir'in Kurucusu Nazım Salur, Weezy'yle son derece uyumlu olduklarına inandıklarını belirtti.

İlk yurt dışı açılımını sene başında Londra’da başlatan ve en son ABD’de hizmete başlamasıyla birlikte 3 kıtada 9 ülkede faaliyet gösteren Getir, Weezy ile yurt dışındaki ikinci satın almaya imza atmış olacak. Getir, temmuz ayında da Güney Avrupa’da faaliyet gösteren hızlı teslimat servisi BLOK’u satın almıştı. Yıl başında Birleşik Krallık'ta faaliyet göstermeye başlayan Getir; Hollanda, Almanya, Fransa pazarına da girmişti.

ASELSAN ile uluslararası bir müşterisi arasında radar, sınır güvenlik ve haberleşme sistemleri ihracatıyla ilgili 66 milyon 750 bin avro tutarında bir yurt dışı satış sözleşmesi imzalandı. Söz konusu sözleşme kapsamında teslimatların 2022-2024 döneminde gerçekleştirileceği aktarılan açıklamada, yeni iş ilişkisinin ortaklık faaliyetlerine etkisine ilişkin, "Şirketin cirosunu olumlu etkileyecektir" değerlendirmesi yapıldı.

'Dijital vergiye' Türkiye de dahil oldu. Türkiye ve ABD, Dijital Hizmetler Vergisi uygulayan Avusturya, Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya ile ABD arasındaki ortak uzlaşı metnine Türkiye'nin dahil olması konusunda anlaştı. Buna göre, küresel cirosu 20 milyar avroyu ve yüzde 10 vergi öncesi kârlılık eşiğini aşan çok uluslu şirketlerin, yüzde 10 kârlılık seviyesini aşan kârının yüzde 25'i, ilgili ülkede fiziki bir varlığı olmasa bile pazar ülkelere dağıtılacak.

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç, "We Are Social, 2021 yılının ilk çeyreğinde yayınladığı küresel internet kullanımı raporunda bağlılığımızı ortaya koymakta. Ülkemizde internette geçirilen günlük süre 7 saat 57 dakika. Günlük uyku ihtiyacımızın 8 saat olduğu düşünülürse, günlük uyuduğumuz süre kadar internette vakit geçiriyoruz" dedi.

Aile • Sağlık

Sonbaharla birlikte sıcaklıkların düşmesiyle bağışıklığını desteklemek isteyenlerin bitki çaylarına talebi arttı. Mevsimsel hastalıklara karşı kendini korumak isteyenler ya da fazla kilolarından kurtulmaya çalışanlar, aktarlarda yoğunluk oluşturuyor.
Hem salgın hem de mevsim koşulları nedeniyle bitki çaylarına ilgi gösterenler, en çok ıhlamur, ada çayı, rezene, yeşil çay, papatya, lavanta, biberiye, zencefil, zerdeçal ve tarçın gibi bitkileri talep ediyor. Soğuk algınlığı, nezle, grip gibi hastalıklardan korunmak isteyenlerin kullandığı bitki çaylarının, dikkatli tüketilmemesi halinde sağlığı tehdit edebileceği de belirtiliyor.

Vücudun en önemli organlarından olan deride meydana gelen lezyonların ihmal edilmesi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Uzmanlar, özellikle zararsız olarak algılanan düz veya kabarık, pembe, kahverengi ya da siyah olabilen benlerin mide-bağırsak sisteminde ya da metabolik sistemde bir problem olduğunu gösterebileceği gibi kanserin dahi habercisi olabileceğinin altını çiziyor.

Kişilerin kriz anında kontrolü kaybetme duygusu yaşadığını ifade eden ve kriz anında soğukkanlı olunmasının önemini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ailedeki krizlerde de önyargılı olmamak ve soğukkanlı kalabilmek önemli ve gereklidir. Ailedeki olası krizlerde birinci adımın problemi tanımlamak olduğunu unutmamalıdır" diyor.

Gönüllü Haberler

Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı, Suriye’nin İdlib, Azez, Afrin, Cerablus, Tel Abyad, Resulayn ve diğer bölgelerinde, mülteci kamplarındaki savaş mağdurlarına soba, kömür ve battaniye yardımlarına devam ediyor.

Almanya Essen bölgesinden Diyanet İşleri Türk İslam Birliği'ne (DİTİB) bağlı 10 caminin cemaatlerinin destekleriyle Filistin Gazze'de açılan iki su kuyusu bölge halkına bir damla hayat oldu.

TİKA Pakistan’da toplumun dezavantajlı gruplarını desteklemeye devam ediyor. Eğitimde teknoloji kullanımının artırılması amacıyla Karaçi’de 700 öğrencinin eğitim gördüğü görme ve işitme engelliler okulunda 3 akıllı sınıf kuruldu.

Derin Okuma

[Oyuna lig kuran kaptan] Sezai Karakoç, dünya sürgününün uzatılmamasını diledikten tam kırk altı yıl sonra dileğine kavuştu. Rabbi onun sürgününü uzatarak bize ondan muhteşem bir oyun tahtası bıraktırdı. Bu oyunun poetik ve politik veçhelerini Türk kanonunun tarihî macerasından biliyoruz. Muhteşem bir "lig" oluşturmuştu. Hz. Mevlânâ'nın ontolojik, poetik veçhesini anlattığı bu oyun, bugün Müslümanca bir tefekkür, tahayyül ve hayat kurmak cehdindekilerin önünde yeniden "lig"ine kavuşmak üzere duruyor.

[Medyadaki epistemik tekelin farkında mıyız?] Dijital teknolojiler; iddia edildiği gibi bilgi edinme, haber alma ve içerik üretiminde sınırsız bir özgürlük sağlamanın çok ötesine savrularak tekinsiz ve despotik bir yapı kazanıyor. Medya devleri; küresel çapta temel bir bilgi ve algı kaynağı, varlık zemini ve hatta alternatif bir yaşam alanı olarak giderek merkezileşiyor ve yalnızca ekonomik açıdan değil epistemolojik açıdan da bir tekel oluşturuyor.

[BAE-İngiltere İlişkileri: Yatırımlar, Riskler, Beklentiler] Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ekonomi lokomotifi Abu Dabi, İngiltere ile fen bilimleri endüstrileri kapsamında Mart 2021’de 1 milyar poundluk yatırım anlaşması imzaladı. Abu Dabi otoritelerine bağlı Mübadele Yatırım Fonu tarafından imzalanan bu anlaşmanın 2026’ya kadar 5 milyar pounda kadar genişletilmesi beklenmekteyken Eylül 2021’de Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid’in Londra ziyaretinde Abu Dabi Varlık Fonu, Mübadele’nin önümüzdeki yıllarda yatırımını 10 milyar pounda çıkaracağını belirtti.

[Bosna-Hersek’teki Kargaşanın Arka Planı] Bosna-Hersek’teki ayrılıkçı söylemlerin en önemli sebebi Dayton Barış Anlaşması olmakla birlikte Dodik’in oylarını arttırma hırsı; Rusya ve Çin’in onayı olmaksızın yeni yüksek temsilcinin atanması; AB genişleme sürecinin neredeyse sona ermesi gibi nedenler de bu sürece etki etmektedir.

[Türkçe’de iyi Sinema Kitapları Var mı?] Biz görmek isteyelim ya da istemeyelim “sinema” diye bir derdimiz var. Kendi dünyamızı, kendi bakış açımızla mesele edecek sinema adamlarına ihtiyacımız her geçen gün artıyor. Çünkü hayatın dili sinemada akıyor ve kendine yol buluyor. Biz bundan kaçamıyoruz; hatta sorun dahi etmiyor, izleyicisi oluyoruz. Kötülüğe ve günaha sinemadan uzak kaldığımız her geçen gün daha da alışıyor, onu hayatımızda sıradanlaştırıyoruz. Çok şükür ki sinemayı ‘boş iş’ olarak görmeyen hem toplumsal yaramıza hem de dünyaya derman olacak işler yapmaya kendisini adayan insanlar az da olsa var aramızda.

Dua

Bir Saniye...