17 Haziran 2022 - Cuma

Bir Altınoluk hizmetidir.

Bugün 17 Haziran 2022 - Cuma

Selamunaleyküm, hayırlı cumalar.

Pandemi sonrası dünyayı küresel ölçekte sarsan ekonomik kriz derinleşiyor. Artan hammadde ve enerji fiyatlarının gelişmekte olan ülkeler üzerindeki etkisinin nereye varacağı şimdilik bilinmiyor. Tüm bunlar yaşanırken, savaş, çatışma ve anlaşmazlıklar istikrarsızlığı besliyor.

A Gündem olarak, tüm bu gelişmeler doğrultusunda hafta boyunca ülkemizden ve dünyadan öne çıkan haberleri sizler için derledik. Haftaya yeniden görüşmek dileğiyle…

Ayet • Hadis • Nükte

Ayet-i Kerime

“Göklerde ve yerde olanlar kimindir” diye sor. Onlar gerçeği söylemeseler de sen: “Allah’ındır” de. O, kullarına rahmetiyle muameleyi kendine ilke edinmiştir. O sizi, geleceğinde hiçbir şüphe bulunmayan kıyâmet gününde elbette bir araya toplayacaktır. Fakat nefislerini zarara uğratanlar buna inanmazlar.
(Enam; 12)

Hadis-i Şerif

“Sizden biri sakın ‘Allah’ım dilersen beni bağışla, Allahım dilersen bana merhamet et’ demesin. İstediğini kararlı olarak istesin. Çünkü Allah için hiç bir zorlayıcı yoktur.”
(Buhari)

Nükte

Îmânın ilk meyvesi olan merhamet, Cenâb-ı Hakk’ın rahmet ve muhabbetini celb eden en büyük müessirdir.
(Osman Nuri Topbaş)

Haberler

AK Parti Grup toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan enflasyondan kaynaklanan refah kaybını adım adım telafi edecek tedbirleri hayata geçireceklerini söyledi.

Erdoğan "işçisi, işvereni, çiftçisi, memuru, emeklisiyle her kesimin sıkıntısına çare olacak paketler hazırlayıp uygulamaya koyuyoruz.

İnşallah bu çerçevede önümüzdeki haftalarda yeni müjdelerle milletimizin karşısında olacağız " dedi.

2022 yılı ilk çeyrek büyüme rakamının hedeflerine uygun bir seviyede çıktığını ifade eden Erdoğan ekonomiye dair şu açıklamaları yaptı;

"Ekonomide büyük bedeller ödedik, ödüyoruz. Geçtiğimiz yılı yüzde 11 büyüme ile kapatmıştık. İlk çeyrek yüzde 7,3 olarak açıklandı. İstihdamda tarihimizin rekorunu kırdık. Vatandaşlarımızın sıkıntılarını biliyoruz ancak küresel dalgalanmaların etkisiyle benzer sıkıntıların tüm dünyada yaşandığını unutmamalıyız. Birliğimize, beraberliğimize, kardeşliğimize sarılarak çalışmaya devam edersek bu süreci de en hasarla atlayacağız. Hiçbir insanımızı yokluğun, yoksulluğun pençesine terk etmeyeceğiz.”

Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine karşı çıkmasını değerlendiren NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dile getirdiği endişeleri ciddiye almak zorundayız çünkü Türkiye gerçekten ciddi terör tehditleriyle karşı karşıya. Endişeleri meşrudur ve tüm müttefikler, bu endişeler ciddi şekilde göz önünde bulundurmalıdır.” açıklamasında bulundu.

[Neler yaşandı?] NATO'nun 5'inci Maddesinin yarattığı güvenlik şemsiyesinden yararlanmak isteyen ilk ülke, Rusya ile 1300 kilometre sınır paylaşan Finlandiya oldu. İsveç kamuoyu da Fin komşularını takip etti ve ülkenin 200 yıllık tarafsızlık politikasını sonlandırdı.

İki ülkenin de NATO'ya üyelik başvurusu, ittifaka yönelik önceki tarafsızlık politikasında radikal bir değişimi de beraberinde getiriyor. Bu nedenle atılan adımlar tarihi olarak görülüyor.

Ancak, NATO'nun iki ülkeyle birlikte genişleme olasılığı Türkiye'nin itirazıyla karşı karşıya. Türkiye iki ülkenin de, terörle arasına mutlaka mesafe koyması konusunda kararlı.

Dezenformasyonla mücadeleyi hedefleyen internet haber sitelerini süreli yayın kapsamına alan düzenlemeleri de içeren yasa teklifi TBMM Adalet Komisyonu´nda kabul edildi. Teklifle; gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimseler cezalandırılacak. Basın kartı resmi kimlik belgesi olarak kabul edilecek. İnternet haber siteleri de süreli yayın tanımı kapsamına alınacak.

Yerli otomobil Togg’un CEO’su Mehmet Gürcan Karakaş, gelecek yıl mart ayından itibaren satışa sunulması hedeflenen Türkiye'nin otomobili için pazar içerisinde rekabetçi olacaklarını vurguladı.

“Temmuz sonunda, ağustos başında deneme üretimlerimiz başlıyor. Ekim sonu, kasım başında seri üretime hazırız. Seri üretime başladığımız andan itibaren kendi bataryamızı kendimiz üretiyor olacağız. Fiyat olarak pazarda rekabetçi olacağız”

İngiltere hükümetinin, ülkedeki sığınmacıları başvuruları tamamlanıncaya kadar Afrika'daki Ruanda'ya gönderme planının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne takılması ve ilk uçağın son anda iptal edilmesi İngiliz gazetelerinde geniş yer buldu.

İngiliz gazeteleri olay hakkında "saçmalık", "komedi", "hükümet küçük düştü" başlıklarını attı.

[Ne olmuştu?] Uçakla götürülmesi planlanan yedi kişiden birinin başvurusunu gün içinde öncelikli olarak inceleyen AİHM, bu kişinin gönderilemeyeceğine karar vermiş, ardından diğer 6 kişi de mahkemeye başvuruda bulunmuştu. Strasbourg'daki mahkemenin kararı sonrası, havalanmasına kısa bir süre kala uçuş iptal edildi.

KISA...KISA...KISA...

• Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ”Milli havayolumuz uluslararası uçuşlarını Türk Hava Yolları ismiyle yapacaktır” dedi.

• Dünya Sağlık Örgütü, maymun çiçeği virüsünün ismini ırkçılık risklerini en aza indirmek için yeniden adlandıracağını açıkladı.

• Fas’ta çok sayıda gazeteci, ülkelerinde İsrail merkezli bir televizyon kanalının ofis açmasını Filistinlilere ve insanlığa karşı işlenmiş bir suç olarak nitelendirdi.

• İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu'nun siyasi yasağı uygulanmaya başlandı, CHP üyeliği düşürüldü.

Ekonomi • Finans

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Temmuz ayında çalışanlara yönelik enflasyona karşı bir düzenleme yapılacağını ifade etti. Mayıs ayı sonu itibariyle 5 aylık enflasyon %35,6 seviyesinde gerçekleşirken, yaşanacak artış oranının da Haziran ayı enflasyonundan sonra belli olması bekleniyor.

ABD Merkez Bankası (Fed), son 28 yılın en yüksek faiz artışına giderek faizi 75 baz puan yükseltti. Fed Başkanı Jerome Powell Temmuz için 75 veya 50 baz puanlık artış sinyali verdi. Powell’ın “Bu büyüklükteki adımların yaygın hale gelmesini beklemiyorum” ifadesi daha büyük oranda faiz artışları olmayacağı şeklinde algılanınca borsalar, tahviller değer kazandı; dolar düştü.

Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, enflasyon ve kısıtlayıcı para politikasının dünya ekonomisinin büyüme hızını azaltacağını bildirdi. Kuruluş, Türkiye ekonomisinin b u yıla ilişkin büyüme tahminini ise yüzde 2,4'ten yüzde 4,5'e yükseltti.

Türkiye'de 5 ayda 1,2 milyonu aşkın gayrimenkul satış işlemi yapıldı. Satış işlemlerinden 13 milyar 778 milyon lira tapu harcı geliri sağlandı. İşlemlerin 562 bin 896'sını konut, 216 bin 582'sini arsa, 340 bin 403'ünü tarla, 59 bin 917'sini iş yeri, kalanını ise diğer taşınmazların satışı oluşturdu.

Kültür • Sanat

Kaleme aldığı eserleriyle Türk edebiyatı ve düşünce dünyasında önemli bir yere sahip olan yazar, çevirmen ve mütefekkir Cemil Meriç'in vefatının üzerinden 35 yıl geçti.

[Röportaj] Kaleme aldığı eserleriyle düşünce tarihinde müstesna bir yer tutan yazar, çevirmen ve mütefekkir Cemil Meriç'in kızı Prof. Dr. Ümit Meriç, babasının İstanbul'da iz bıraktığı mekanları anlattı.

Türkiye Dergiler Birliği’nin organize ettiği Uluslararası 11. Dergi Fuarı dün sona erdi. 4 kıtadan 350 yayıncı, yazar ve dergicileri okuyucuyla buluştu. Fuara katılan yayıncılar, her ne kadar maliyeti dert edip, dijitale geçişi tartışsalar da “Basılı derginin yeri ayrı” diyor.

Türkiye'de sinema seyirci sayısı salgının etkili olduğu 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 27,9 azalarak 12 milyon 418 bin 777, tiyatro seyirci sayısı da 2020-2021 sezonunda, bir önceki sezona göre yüzde 84,1 azalarak 714 bin 864 oldu.

Fuarda ayrıca, kitapseverlerin bir numaralı dergisi OKUR, Türkiye Dergiler Birliği (TÜRDEB) tarafından En İyi Kitap Dergisi Ödülü'ne layık görüldü.

Teknoloji • Dijital Dünya

Gelecek Trendleri Araştırması ortaya koydu: ‘Dünya teknoloji, Türkiye enerji ile değişecek.’

Araştırmaya göre, dünyanın ve Türkiye’nin gelişiminde önemli rol oynayacak faktörler arasında dijitalleşme başı çekiyor. Katılımcılar, dünyanın geleceği için dijitalleşmenin ardından yapay zekâyı önemli görürken, Türkiye için ikinci sıraya girişimciliği koyuyor.

Google’da çalışan kıdemli bir mühendis, şirketin kullandığı yapay zeka sohbet robotunun 7-8 yaşlarındaki “duygulu” bir çocuk seviyesine çıktığını ve insan gibi haklarını savunduğunu iddia etti. Lemoine, testler sırasında yapay zeka için “Yakın zamanda kurduğumuz bu bilgisayar programının ne olduğunu tam olarak bilmeseydim, 7-8 yaşında fizik bilen bir çocuk olduğunu düşünürdüm.” ifadesini kullandı. Mühendis açıklamaların ardından açığa alındı.

2010 yılında mobil pazarda köklü bir değişim yaşandı. Telefonlar, ”akıllı” sıfatını alırken, Android ve iOS’un hayatımıza girmesiyle de PC ve konsol oyunlarına doğrudan rakip olan mobil yapımlar karşımıza çıkmaya başladı. Son rapora göre mayıs ayının en çok para harcanan mobil oyunlar listesi belli oldu.

Geçen ayın şampiyonu 268 milyon doları kasasına koyan Honor of Kings olurken, en çok hasılat yapan ikinci mobil oyun 206,3 milyon dolarla PUBG: Mobile oldu. Çin, yüzde 67 ile yapıma en çok para harcayan ülke olurken Türkiye, yüzde 6,4 ile ikinci sıradan kendine yer buldu.

Aile • Sağlık

Vücudun ısı dengesini korumak için oluşan doğal bir durum olan terlemenin, bazı durumlarda kişinin günlük işlerini ve sosyal ilişkilerini etkileyerek yaşam kalitesini bozabildiğini belirtti.

Küresel Çocuk Felcini Yok Etme Girişimi (GPEI) 2022-2026 Stratejisi’ni finanse etmeye yönelik yatırımları teşvik etmek için yeni taahhütler aradığını duyurdu. Strateji tamamen finanse edilirse, önümüzdeki beş yıl boyunca yılda 370 milyon çocuğun aşılanması ve 50 ülkede çocuk felci ve diğer hastalıklar için küresel sürveyans faaliyetlerinin devam etmesi sağlanacak.

Çin ve Hint tıbbında önemli bir yere sahip olan, alternatif uygulamalarda ilk sıraya oturan, Avrupa’da oldukça popüler olarak uygulanan fitoterapi; insanlık tarihinin bilinen en eski tedavi usûllerinden biridir. Dünya genelinde devâsa bir pazara sahip fitoterapi hakkında kayda değer bir yazı:

Gönüllü Haberler

Hüdayi Vakfı, 2022 yılı Kurban Bayramı için hazırlıklarını tamamladı. Vakfın, yurtiçi kurban kayıtları 18 Haziran’da başlıyor. Kayıt ve detaylar için:

Hafızlığını bitirmiş ve Açık liseye kaydolmuş öğrencilerin, ilmî ve irfânî bakımdan donanımlarını sağlamak amacıyla kurulan İlam Lise, 2017 yılından itibaren Hüdayi Vakfı bünyesinde Arapça, İslâmî İlimler ve Açık Lise seminerleri veriyor. Yeni dönem için başvurular 30 Haziran’da sona eriyor.

Türk Kızılay ve Amerikan sosyal medya şirketi Meta, ‘Facebook Kan Bağışı Aracı’nı Türkiye'de resmi olarak kullanıma sundu.

Derin Okuma

Yunanistan’a gönüllü avukatlık yapan emekli bazı diplomatların iddialarının aksine Doğu Ege Adaları 1923’te Lozan, On iki Ada ise 1974 antlaşması ile “askersiz” olma koşuluyla Yunanistan’da kalmıştır. Bugün Yunanistan Adalar’ı bizzat silah yığınağı ve askeri üslere dönüştürerek, “askersizlik” statüsünü ihlal etmiş, Türkiye’ye karşı Adalar’ı ön cephe haline getirmiştir. Koşullu statüdeki koşul artık yerine getirilememektedir. Dolayısıyla Adalar’ın statüsü, Türkiye tarafından haklı bir gerekçeyle dile getirilmektedir.

Ukrayna Savaşı ya korkutucu ve tırmanma riski ile dolu bir mini savaş olarak kalacak, ya daha henüz cezalandırma stratejilerinin sınırları bilinmeyen bir yeni Soğuk Savaş olacak ya da Avrupa'da yeni bir demir perde ile yaşayacağız. Mevcut senaryoların hepsi Türkiye dahil tüm müttefiklere yeni riskler ve maliyetler getiriyor. Bu ortamda NATO'nun güvenliğinin bölünmezliğinden kimsenin şüphesi olmamalı. Türkiye'nin de aslında temel talebi budur.

Son 10 yılın neredeyse tamamında bu iki bölgesel aktörün arasındaki karşılıklı ilişki oldukça karmaşıktı. Ancak, son dönemdeki bölgesel ve küresel çaptaki kritik gelişmeler, her iki tarafı da zorlu meselelerde bu yeni dinamiklere uyum sağlamak ve pozisyonlarını yeniden değerlendirmek durumunda bıraktı. Ankara ve Kahire arasındaki yakınlaşmanın başlangıcı 2020'nin sonları ve 2021'nin başına denk geliyor.

Cumhurbaşkanı yüzde 50+1 ile seçilecek. İktidar ve muhalefet açısından bu kolay ulaşılabilecek bir oran değil. Partiler ve ittifaklar bunun farkında. Erdoğan bu oy oranına bir çok kez ulaştı. Hatta bu oranın üzerine çıktı. Ancak, 2023’i dikkate aldığımızda 21 yıldır iktidarda olan bir parti için bu oranı tekrar tekrar tutturmanın ne kadar zor olduğu da bir gerçeklik.

Dua

Bir Saniye...